تفاوت مدیریت و رهبری

تفاوت مدیریت و رهبری
تفاوت مدیریت و رهبری (leadership and management) از جمله مواردی است که بسیار بیان می گردد، از طرفی دیگر آگاهی داشتن از تفاوت های این دو مقوله باعث می شود تا مدیران با ترکیب این دو فعالیت بهتر بتوانند اهداف مورد نظر سازمان را برآورده سازند.

برای درک بهتر تفاوت مدیریت و رهبری ،ابتدا باید تعرفی اجمالی از این دو واژه ارائه نمود. بنابر تعاریف مطرح شده رهبری و مدیریت عبارتند از:
• رهبری: یا هنر نفوذ در دیگران، بدین معنا می باشد که تاثیرگذاری بر افراد و انگیزش آنان به گونه ای باشد که از روی میل و علاقه در جهت دستیابی به اهداف سازمان تلاش کنند.
• مدیریت: یا هنر انجام دادن کارها به واسطه دیگران، به معنا استفاده از کلیه منابع قابل دسترس برای رسیدن به اهداف تعیین شده است. مدیریت شامل فرآیند برنامه ریزی، سازماندنی، هدایت و نظارت می باشد.
تفاوت مدیریت و رهبری درچیست
با توجه به این موضوع که دو عبارت رهبری و مدیریت اکثرا در کنار یکدیگر بیان می شود، باعث شده است که به تفاوت های مهم بین آنها توجهی نشود. در کوتاه ترین عبارت برای بیان تفاوت مدیریت و رهبری می توان عنوان نمود که، رهبری به امر هدایت کردن می پردازد ولی مدیریت به امر اداره کردن. در واقع رهبری یک مفهوم انسانی است ولی مدیریت صرفا یک مفهوم سازمانی می باشد. به طور کلی می توان تفاوت های مطرح بین این دو عبارت را اینگونه جمع بندی نمود:
• مدیران به دنبال این موضوع هستند که هر فعالیت چگونه و در چه زمانی باید تکمیل گردد، ولی رهبران تمایل به دانستن چرایی فعالیت ها دارند. در واقع رهبران بیشتر به دنبال توسعه و تغییر هستند و داشتن تفکر خلاق برای توسعه امری مهم و حیاتی است که رهبران باید دارا باشند، هرچه تفکر محدود و بسته باشد به همان میزان میل به تغییر نیز کمتر می شود.
• مدیران همیشه کارکنانی را در اختیار دارند، ولی رهبران با تشویق اطرافیان برای خود پیروانی را بدست می آورند. در واقع رهبران همانند یک مربی هستند که در جهت توسعه امور فعالیت می کنند در حالیکه مدیران در مقام یک منتقد هستند که با تذکر نکاتی به اطرافیان خود سعی در مطابقت آنان با سیستم را دارند.
• مدیریت به سلسله مراتب سازمانی و اختیار رسمی اشاره دارد و در چهارچوب نمودار سازمانی قابل تفسیر است، در حالیکه رهبری الزاما متناظر با لایه های سازمانی نیست، چراکه فردی در سطوح پایین سازمانی می تواند بر روی سطوح بالاتر نفوذ داشته باشد و آنها را تحت تاثیر قرار دهد.
• در مدیریت اهداف الزاما هدفهای سازمانی می باشند، در حالیکه در رهبری ممکن است اهداف فراسازمانی نیز مند نظر باشند.
• در مدیریت قدرت از بالا به پایین انتقال یافته است، در حالیکه در رهبری قدرت مبتنی بر جاذبه شخصی است و یا از پایین به بالا انتقال یافته است.
• مدیران سعی می کنند کارها را به صورت صحیح انجام دهند، ولیکن رهبران صرفا کارهای صحیح را انجام می دهند. استلزام به انجام وظایف رسمی برای مدیران، مانع ایجاد انعطاف پذیری و توسعه می شود در حالیکه رهبران به دنبال ایجاد نوآوری و خلاقیت هستند.
• مدیریت به نگهداری امور می پردازد، در حالیکه رهبری در جهت بهبود امور تلاش می کند.
• مدیران دیدگاه محدودی دارند و به انتهای خط نظر دارند، در حالیکه رهبران دیدگاه وسیعی داشته و چشم به افق دارند.
• مدیران سربازان قدیمی خوبی بوده اند که وضع موجود را پذیرا می باشند، در حالیکه رهبران افرادی هستند که متعلق به خودشان می باشند و در جدال با وضع موجود فعالیت می کنند.