موسی حقانی پژوهشگر:

چیز را به تحریم گره زده اند تا بازار فروش کالای غربی را ایجاد کنند
 شرایط پس از تحریم نگران کننده تر از شرایط فعلی است
 حضور شرکت های خارجی پس از تحریم برای فروش محصولات است نه سرمایه گذاری

موسی حقانی پژوهشگر و مورخ در تبیین علل وابسته شدن اقتصاد ایران پس از کشف نفت گفت: ضعف اقتصادی ایران و نقصان در تولید در ابتدا به نفت مربوط نیست بلکه به واسطه سلطه بیگانگان و حضور جدی آنها در عرصه اقتصاد ایران ما شاهد ضعف اقتصاد کشورمان بویژه در حوزه تولید هستیم و نفت تنها این ماجرا را تشدید می کند.به گزارش فارس موسی حقانی پژوهشگر و مورخ: بخشی از علت اصلی وابستگی اقتصادی بر می  گردد به استعمار زیرا بنای استعمار نابودی ایران است و این در حد حرف و بیانیه نیست. برای نابودی اقتصاد ایران عملیات کرده اند، نقشه های متعدد کشیده اند و اجرا کرده اند و جنگهای مختلفی به راه انداخته اند.این پژوهشگر تاریخ معاصر تأکید کرد: در تاریخ می بینیم که جلوی فعالیتهای عمرانی را در ایران می گیرند.

بعد از جنگ های ایران و روسیه در دو قرارداد ترکمانچای و گلستان بحث تسلط گمرکی بیگانگان مطرح می شود و متأسفانه پذیرفته می شود. اینها بر گمرکات ایران تسلط می یابند و در آن مقطع طبق توافقاتی که بین انگلیس و روسیه بر سر اقتصاد ایران می شود، این دو کشورند که تعرفه گمرکی ایران را تعیین می کنند و حقوق گمرکی را از پنج درصد به سه درصد کاهش می دهند، که نکته بسیار اسفباری است. با این تغییر نرخ تعرفه، راه برای واردات کالاهای دیگر کشورها به ایران بسیار هموار می شود. در تاریخ داریم که پس از این اقدام در گمرکات ایران؛ بازار کشور مملو از جنس های بنجل ژاپنی شد! این نشان می دهد در آن موقع اقتصاد ژاپن داشت رفتار امروز چین را برای آغاز صنعتی شدن خودش انجام می داد. یعنی سیاست گسترش کمی تولید را دنبال می کرد نه گسترش کیفی، پس می بینیم که ربطی به نفت ندارد. اینها سالها تلاش کردند که ما را به این سمت بیاورند که بازارمان مملو از تولیدات خارجی بشود و ریشه تولید در ایران بخشکد و ما هرچه درآمد داریم خرج واردات کنیم. نفت باعث تشدید این موضوع شد، زیرا درآمد و امکان واردات مان بیشتر شد.
وی ادامه داد: نفت که آمد یک اتفاق بدتری هم افتاد. نفت، دولت را هم وابسته به خود کرد. قبلا دولت ایران درآمدش از گمرکات بود و از مالیات ارتزاق می کرد ولی بعد از این نیازی به اینگونه درآمدها ندارد. رفته رفته حکومت ها به سمت درآمد نفت حرکت کردند و اینگونه شد که درآمد نفت با حداقل آورده به اقتصاد ایران رخنه کرد و دولتها را وابسته کرد. رفته رفته تولید نفت بیشتر شد و به مرور زمان اقتصاد ما تبدیل به یک اقتصاد صد در صد نفتی شد و دیگر هیچ تمایلی به تولید در داخل نماند. یعنی اگر قبل از نفتی شدن برای واردات کالاهای خارجی مجبور بودیم اندک تولیدی مثلا در زمینه کشاورزی و یا معادن که خودش خام فروشی است داشته باشیم؛ نفت آمد و جای همه را گرفت که دیگر آن ته رمق باقی مانده تولید را هم از بین ببرد.
حقانی اظهار داشت: از این روست که با توجه به تحلیل تاریخی ارائه شده، من نسبت به شرایط بعد از توافق نگران ترم تا شرایط کنونی و تحریم! بعضی تحریم را بهانه قرار داده اند برای گره زدن همه چیز به تحریم تا جامعه را آماده یک مصرف گرایی شدید بکنند. دائما می گویند کمپانی های غربی منتظر نتایج توافقاتند، پشت درهای ایران آماده بستن قراردادند! ما فرصت نمی کنیم به اینها جواب بدهیم. اینها همان کمپانی هایی نیستند که حاضر به سرمایه گذاری در ایران نبودند؟ مطمئن باشید اینها باز هم برای سرمایه گذاری نمی آیند و اگر هم بیایند فقط می خواهند کالاهای شان را در ایران بفروشند.
وی افزود: فرانسه را ببینید در اوج شرارت علیه ما و پیوند با ارتجاع عرب و صهیونیسم خودروهایش را به ایران وارد می کند و در ایران می فروشد. ما از تحریم آسیب دیده ایم این قابل انکار نیست اما این آسیب تعیین کننده ای نیست، آنچه اقتصاد ما از آن رنج می برد بیشتر سوء مدیریت و فساد اقتصادی است. با مدیریت صحیح این دو نکته، می توانیم با اتکا به توان داخلی در اقتصاد از تحریم ها عبور کنیم. البته ناگفته نماند اگر بتوانیم با یک توافق خوب از تحریم ها عبور کنیم این نیز مطلوب هر انسان عاقلی است ولی متأسفانه به نظر می رسد که توافقات به نحوی انتظارات جامعه ایرانی را به سمتی می برد که منتظر دلار ارزان و سیل واردات بی رویه باشند و این مصرف گرایی وحشتناکی را رقم می زند که خیلی خطرناک است.وی در پایان گفت: تصور نکنیم هجوم کالاهای غربی فقط اقتصاد ما را ویران می کند؛ خیر، کالا می آید و با خود فرهنگ را هم می آورد و فرهنگ شما را عوض می کند. شکل و ظاهر شما را هم تغییر می دهد. مناسبات خانواده را هم تغییر می دهد. نخبگان باید برای شرایط بعد از تحریم از اکنون بنشینند فکر کنند و راهی بیاندیشند که ما بازار مصرف بزرگی برای غرب نشویم و با حل مشکل سوء مدیریت ها و فسادها، اقتصاد کشور را نجات بدهیم.